Hemoroid, halk arasında bilinen yaygın adıyla basur, toplumda sanıldığından daha da fazla görülen bir sağlık problemidir. Yurt dışı kaynaklı tarama çalışmalarına göre %62 ile %86 arasında bildirilen görülme sıklıkları bunun en geçerli kanıtıdır. Peki, hemoroid / basur nedir ve nasıl tedavi edilir?
Yazı: Op. Dr. Servet Yetgin
Ülkemizde bu denli güvenilir bir veri olmasa da bir arkadaş grubunda veya aile arasında sohbet sırasında konu hemoroidden açılırsa görülecektir ki, çoğunluğun hayatın değişik zamanlarında değişik şiddet ve sürelerde hemoroide ait yakınmalarla başlarının derde girdiği ortadadır. Hatta pek çok kişi ailede birkaç kişide birden olması nedeniyle bunun muhtemelen kalıtsal bir hastalık olduğunu düşünür.Nasıl başlıyor, şikayetleri neler?
Hemoroid bacaklardaki varise benzer biçimde aslında bir toplardamar hastalığıdır. Dışkının boşaltıldığı anüs kanalı içinde ve ağzında yer alan toplardamarların torbalaşması, sarkması, memeleşmesi ve kanaması şeklinde hastalık ortaya çıkar. Aslında tıbben iki tür hemoroidden bahsedilebilir; iç hemorid ve dış hemoroid. Bu sınıflandırma tamamen hemoroid memesi haline gelen damarların anüsün içinden veya dışından kaynaklanıyor olmasıyla ilgilidir.
Hastalar doktora gitmekten neden çekinir?
Bunun birkaç sebebi vardır; ilki hastalık mahrem kabul edilen bir bölgemizde ortaya çıkıyor olması, ikincisi geçmişte hemoroid ameliyatı olmuş olan hastaların yaşadığı kötü tecrübeler, üçüncüsü ne yapılırsa yapılsın hemoroidin tekrarlanacağı korkusu.
Tanı nasıl konulur?
Anüs bölgesinde yanma, ağrı, kaşıntı ile birlikte dışarı doğru şişen memeler gibi yakınmalardan bir veya birkaçına sahip olan hastalar ile asıl ve öncelikli olarak dışkılama sırasında az veya çok kanaması olan hastaların mutlaka bir Genel cerrahi uzmanına başvurması gerekir. Hemoroid tanısı muayene sırasında ve beraberinde basit endoskop denilen anüsün içerisini gösteren işlemle konulabilir. 40 – 45 yaşın üzerinde anüsten kanaması olan hastalar ile, ailede kalın barsak başta olmak üzere sindirim sistemi kanseri olan bireylerde kolonoskopi yapmak gerekir. Kanamanın kaynağının sadece hemoroid olduğundan emin olmak, altta yatan tıbbi standarttır.
Lazerle tedavi
Lazer, tıbbın pek çok alanında, çoğu cerrahi uygulamada kullanılan bir enerji kaynağı. Hemoroid tedavisinde de lazer kullanılabilmektedir. Ancak iyi bilinmesi gereken birkaç noktayı burada belirtmekte fayda var. 3 tür lazer kullanımda bulunmaktadır. Dior Lazer, sadece 2. derece iç hemoroidlerde uygulanabilmektedir. Hastanın Nd- Yag ve CO2 lazerle ise 3. derece iç hemoroidlerin cerrahi tedavisinde uygulanabilmektedir. Hastanın kabaca anüs dışına taşan memelerinin olması durumu 3. derece veya daha ileri hemoroid anlamına gelir. Hemoroid hastalarının, tedavilerinde kendilerine lazer yöntemi önerilmesi durumunda bu ayrıntıları gündeme getirmeleri yerinde olacaktır.
Ayrıca günümüzde hemoroid tedavisinde; lazerle her anlamda üstünlükleri tıbbi verilerle kanıtlanmış, cerrahide daha yaygın kullanılan ancak hastaların doğal olarak ismini bilmediği farklı enerji kaynakları da mevcuttur.
Tekrarlamaması için yapılması gerekenler
- Günde en az 1,5 – 2 lt. su içmeli
- Tuvalette uzun süre oturulmamalı
- Kişisel temizliğe önem verilmeli
- Dar giysiler giyilmemeli
- Alkol, özellikle bira, şarap içilmemeli
- Acı, baharat, turşu yenilmemeli
- Kahve, çay (2 fincan) fazla olmamalı
- Kuru yemiş, çikolata yenilmemeli
- Ağır yük kaldırmaktan kaçınılmalı
- Bol sebze – meyve yenilmeli